ભારતમાં જન્મેલા એક વિદેશીએ તેની શોધ કરી હતી
New Delhi,તા,03
પહેલાંના સમયમાં લોકોને બેન્કમાંથી રૂપિયા ઉપાડવા માટે કલાકો સુધી લાઈનોમાં ઉભા રહેવું પડતુ હતું, પરંતુ એટીએમ આવ્યા બાદ બેન્કોમાં લાઈનો ઘટી અને કામકાજ સરળ બન્યા હતાં. એટીએમ આવ્યું ત્યારથી જરૂરિયાતના સમયે ક્યારેય પણ ડેબિટ-એટીએમ કાર્ડનો ઉપયોગ કરી એટીએમ (ઓટોમેટેડ ટેલર મશીન)માંથી રોકડ ઉપાડવા સક્ષમ બન્યા છીએ. આવો જાણીએ કે, દુનિયામાં એટીએમની શરૂઆત કેવી રીતે થઈ?
બ્રિટિશ મૂળે એટીએમની શોધ કરી
ભારતમાં જન્મેલા બ્રિટિશ મૂળના શેફર્ડ બેરેને એટીએમની શોધ કરી હતી. એક વખત તે બેન્કમાંથી રોકડ ઉપાડવા ગયા અને ત્યાં કલાકો સુધી લાઈનમાં ઉભા રહેવુ પડ્યું. જેનાથી પરેશાન થઈને તેમણે કંઈક અલગ કરવાનું વિચારી રહ્યા હતા, ત્યાં જ તેમને ચોકલેટની વેન્ડિંગ મશીન દેખાઈ. જેને જોઈને વિચાર આવ્યો કે, જ્યારે મશીન ચોકલેટ આપી શકે છે, તો પૈસા કેમ નહીં.
ત્યારબાદ બેરેને સંશોધન શરૂ કર્યા અને એટીએમનો આવિષ્કાર કર્યો. એટીએમની શરૂઆત આજથી આશરે 43 વર્ષ પહેલાં થઈ હતી. અમેરિકામાં વિશ્વનું પ્રથમ કાર્ડ આધારિત એટીએમ 2 સપ્ટેમ્બર, 1969માં લગાવવામાં આવ્યું હતું. આ એટીએમ ન્યૂયોર્કના રોકવિલે સેન્ટરના કેમિકલ બેન્કમાં શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું.
ભારતમાં પ્રથમ એટીએમ 1987માં
ભારતમાં દેશનું પ્રથમ એટીએમ 1987માં એચએસબીસી બેન્કે લગાવ્યું હતું. એટીએમની સુવિધાને ધ્યાનમાં લેતાં દેશમાં તેનું નેટવર્ક ઝડપથી વધવા લાગ્યું અને આગામી દસ વર્ષમાં દેશમાં એટીએમની સંખ્યા વધી 1500 થઈ. આજના સમયમાં દેશમાં 2.5 લાખથી વધુ એટીએમ છે.
એટીએમની લોકપ્રિયતા વધી
બેન્ક દ્વારા વિશ્વનું પ્રથમ એટીએમ શરૂ કરવાની સાથે પ્રચાર કરવામાં આવ્યો કે, 2 સપ્ટેમ્બરે અમારી બેન્ક ખુલશે અને ફરી ક્યારેય બંધ થશે નહીં. ત્યારબાદ એટીએમની લોકપ્રિયતા વિશ્વભરમાં વધવા લાગી. આજના સમયમાં એટીએમ વિશ્વભરમાં લોકપ્રિય બની ચૂક્યું છે. જેનો મોટાપાયે ઉપયોગ થઈ રહ્યો છે. જે જુદા-જુદા દેશમાં જુદા-જુદા નામે ઓળખાય છે, યુકેમાં તેને કેશ પોઈન્ટ્સ અને ઓસ્ટ્રેલિયામાં મની મશીનના નામથી ઓળખાય છે.
એટીએમ પણ એડવાન્સ બન્યા
શરૂઆતમાં એટીએમમાં ડેબિટ કાર્ડ નંબર, પાસવર્ડ, ઓટીપીની મદદથી રોકડ ઉપાડ શક્ય હતું. પરંતુ ધીમે ધીમે ઈનોવેશન સાથે આજે રોકડ ઉપાડની સાથે જમા કરાવવી, એકાઉન્ટ અપડેટ્સ, કેવાયસી પ્રક્રિયા સહિતના વિવિધ બેન્કિંગ કામો એટીએમમાં શક્ય બન્યા છે. જેથી હવે બેન્કમાં ધક્કા ખાવાની જરૂરિયાત લગભગ નહિંવત્ત બની છે.